Oluşturulan forum yanıtları
-
Yazılar
-
FEN GÜNLÜĞÜM 18
SESİN SÜRATİ
Ses Hangi Cisimlerde Daha Hızlı Yayılır?
Katı>Sıvı>Gaz
NOT:Sıcaklık arttıkça sesin sürati de artar.
Ses Boşlukta Yayılır Mı?
Hayır yayılmaz.Çünkü sesin yayılması için maddesel ortam gereklidir.
IŞIK VE SESİN SÜRATİ
Şimşek ve yıldırım esnasında oluşan patlamaya benzer yüksek sese gök gürültüsü denir.Şimşek çaktıktan bir süre sonra gök gürültüsünü duyarız.Aynı mesafeyi daha süratli olan daha kısa zamanda alır.Bu yüzden ışığın süratinin sesin süratinden çok fazla olduğunu söyleyebiliriz.Ses,hava ortamında yaklaşık olarak 1 saniyede 34p metre yol alırken ışık ise 300.000 kilometre yol alır.
SES ENERJİSİ
Sağlık alanında ses enerjisinden çeşitli uygulamalarda faydalanılmaktadır.Ses dalgaları ile böbrek taşlarının kırılması bu uygulamalara örnek gösterilebilir.FEN GÜNLÜĞÜM 17
SESİN YAYILMASI
Ses,maddenin titreşimiyle oluşan bir enerji türüdür.Ses,durgun bir suya atılan taşın oluşturduğu dalgalar gibi her yöne doğru yayılır.Ses enerjisini madde tanecikleri birbirine aktarır.Böylece ses yayılmış olur.SESİN yapılabilmesi için madde sel ortam gereklidir.Maddenin olmadığı ortamlarda sesi iletecek tanecik olmadığı için ses iletilemez.
SESIN FARKLI ORTAMLARDA FARKLI DUYULMASI
Davulun hava ortamında çıkardığı ses ile su ortamında çıkardığı ses aynı değildir.Benzer şekilde gitar çalınırken hava ortamından gelerek kulağımıza ulaşan ses ile kulağımızı gitar gövdesine dayadığımızda duyduğumuz ses aynı olmaz.Ses kaynakları tarafından oluşturulan ses katı,sıvı ya da gaz ortamlardan geçerek bize ulaşır.Maddenin farklı hallerinde tanecikler arası mesafe de farklıdır.Bu durum sesin iletilme hızını da etkiler.Benzer şekilde ortamın değişmesiyle sesi şiddeti de değişir.Aynı ses,bazı ortamortamlarda çok uzun mesafelere iletilebilirken bazı ortamlarda çok kısa mesafelere iletilir.Sesin yayıldığı ortamın değişmesiyle ses farklı işitilir.FEN GÜNLÜĞÜM 14
RÜZGAR ENERJİSİ
Rüzgar enerjisi;doğal,yenilenebilir,temiz bir enerji olup kaynağı Güneş’tir.Güneş enerjisinin %1-2 gibi küçük bir miktarı,rüzgar enerjisine dönüşmektedir.Güneş yer yüzeyini ve atmosferi eşit dağılımlı olarak ısıtmaz.Bunun sonucunda olusan sıcaklık farkı ile hava akımları yani rüzgarlar oluşur.Rüzgarın türbinleri çevirmesiyle de elektrik enerjisi üretilir.FEN GÜNLÜĞÜM 12’NİN DEVAMI
Güneş pilleri güneş ışığından elektrik enerjisi üretir.Bu piller konutlarda,tarlalardaki sulama sistemlerinde,park ve bahçelerdeki aydınlatma sistemlerinde,trafik uyarı levhalarında,otobüs duraklarında ve daha birçok yerde elektrik kaynağı olarak kullanılır.Güneş enerjisi santralleri(GES),binlerce güneş paneli kullanılarak oluşturulur ve elektrik üretimi yapar.Ülkemizde güneş enerjisi santrallerinin yaygınlaşması için devlet tarafından çeşitli destekler verilmektedir.Güneş ışığını toplayan ve bir akışkan ya da bir yüzeye aktaran çeşitli aygıtlar vardır.Bu aygıtlar güneş enerjisini işi enerjisine çevirir ve binalarda sıcak su elde etmemizi sağlar.Ayrıca tuzlu sudan içme suyu elde etmek için de güneş enerjisinden faydalanılmaktadır.FEN GÜNLÜĞÜM 10
GAZ YAKITLAR
Gaz yakıtlar;doğalgaz,LPG(Likit Petrol Gazı-Sıvılaştırılmış Petrol Gazı)ve biyogazdır.Bunlardan doğalgaz ve LPG yaygın olarak kullanılan gaz yakıtlardır.Katı yakıtlara göre daha cevreci olan gaz yakıtlar; yanma sonrasında sadece gaz atık oluşturur,katı kalıntı bırakmaz.Doğalgaz,yer kabuğunun içindeki fosil kaynaklı bir çeşit yanıcı gaz karışımıdır.Ülkemizde binalarda ve sanayide yakıt olarak kullanılır.Genellikle binalarda ısınmak,fabrikalarda ısıl işlemleri gerçekleştirmek,enerji santrallerinde ise elektrik üretmek için kullanılmaktadır.Ayrıca doğalgazla çalışan otobüsler de vardır.Doğalgaz ülkemizde yeteri kadar çıkmadığı için başka ülkelerden ithal edilmektedir.LPG,petrolün rafinelerde işlenmesiyle elde edilen gazların sıkıştırılıp sıvılaştırılması ile oluşur.Sıvılaştırma işlemi,nakliye ve depolama süreçlerini kolaylaştırır.Genellikle otomobillerde yakıt olarak,binalarda ısınma ve yemek pişirme amaçlı,sanayide ise ısıl işlemler için kullanılmaktadır.Diğer petrol ürünlerine göre havayı daha az kirletir.FEN GÜNLÜĞÜM 9
SIVI YAKITLAR
Akışkan olma,yandığında kalıntı bırakmama,yüksek enerji verimi gibi özellikleri olan sıvı yakıtlar genellikle araç ve makineleri çalıştırmak,işi mak ve enerji üretmek için kullanılır.Taşınması ve depolanması kolaydır.SIVI yakitlar;ham petrol kökenli,alkol kökenli ve bitkisel yağ kökenli olarak sınıflandırılır.Bunlardan en yaygın kullanılanları ham petrol kökenli olanlardır.Motorin(mazot),benzin,fuel-oil,gaz yağı ham petrol kökenli sıvı yakitlara örnek olarak verilebilir.
BİYODİZEL:Bitkisel yağlardan veya atık yağlardan elde edilen bir sıvı yakıttır.Genelde yağ bitkilerinin tohumlarından üretilmektedir.Çevre dostu olan bu yakıt türü,dizel motorlarda kullanılmaktadır.
BİYOETANOL:Bu yakıt türünün hammaddesi şekerpancarı,mısır,buğday gibi tarımsal ürünler ve bunların kullanımı ile oluşan tarımsal atıklardır.Bu maddelerin özel işlemlerden geçirilmesi ile biyoetanol elde edilir.Benzinle belirli oranlarda harmanlanarak kullanılan alternatif bir yakıttır.FEN GÜNLÜĞÜM 7
YALITIM MALZEMESİ SEÇERKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
Yalıtım için kullanılan malzemenin öncelikle düşük maliyetli,uzun ömürlü ve yanmaya karşı dirençli olmasına dikkat edilir.Ancak bunlardan daha önemlisi,bu malzemelerin insan ve çevre sağlığı açısından tehlikeli olup olmadığıdır.Bununla birlikte Yalıtım malzemelerinin darbelere karşı dayanıklılığı ve içine su sızdırmaması da oldukça önemlidir.Aranan bu niteliklerin tümünü karşılayan bir malzemenin,ısı iletkenliği açısından da istenilen düzeyde olması önemlidir.Çünkü ısı iletkenliği en düşük olan yalıtım malzemesinin seçilmesi tasarrufun en üst seviyede gerçekleşmesini sağlar.
NEDEN ISI YALITIMI YAPTIRMALIYIZ?
Isı YALITIMI,iç ortam sıcaklığının korunmasına yardım ederek harcanan enerji miktarını azaltır.Bu durum hem aile hem de ülke ekonomisine katkı sağlar.Yaşam konforumuzu artırır.Isıtma veya soğutma için harcanan enerjinin etkin kullanımını sağlayacak ısı yalıtımı önlemleri,fosil yakıt tüketimini azaltır.Bu durum küresel ısınmaya yol açan sera gazi salınımının azalmasına önemli ölçüde katkı sağlar.Yaz aylarında soğutma amacı ile kullanılan buzdolabı,klima gibi aletlerde soğutucu gazlar bulunmaktadır.Soğutucu gazlar,ozon tabakasına zarar veren bir yapıya sahiptir.Bu yüzden binalarda ısı yalıtımı yaptırmak soğutucu gaz lara duyulan ihtiyacı da azaltacaktır.Yalıtımı olmadığı binalarda ısınmak için daha çok fosil yakıt tüketme ihtiyacı doğar.Bunun sonucunda artan hava kirliliği;çocuklarda akciğer gelişiminin bozulmasına,astım ve bronşit ataklarına neden olmaktadır.Ayrıca hava kirliliği;kronik obstirüktif akciğer hastalığı (KOAH),akciğer kanseri,tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları gibi rahatsızlıkları beraberinde getirir.
